LAYERS VILLA, Π.ΨΥΧΙΚΟ
Potiropoulos+Partners
Η κατοικία βρίσκεται σε κεντρικό σημείο του Ψυχικού, σε ένα τυπικό, επίπεδο οικόπεδο κοντά στη σχολή Μωραΐτη. Από τις παλιές γειτονιές του προαστίου που ορίζει η διασταύρωση των οδών Αγίου Δημητρίου και Αλ. Παπαναστασίου, η συγκεκριμένη χαρακτηρίζεται από σύγχρονες κατοικίες και όχι λίγες κλασικίζουσες των αρχών του προηγούμενου αιώνα.
Το concept ξετυλίγεται κατά την αναδίπλωση μιας συνεχούς «λωρίδας» που σχηματίζει διπλό βρόχο, η οποία επιτρέπει τη ρέουσα διαδοχή των χώρων και κίνηση των χρηστών. Υλοποιείται έτσι στις τρεις διαστάσεις μια ήρεμη ένταση, σε πυκνό σχήμα «8», που διαβάζει εσωτερικά και στην ογκοπλασία. Κατά μήκος της ρέουσας αυτής κίνησης αποκαλύπτεται επιλεκτικά η φύση του ύπαιθρου. Η εσωτερική, παράλληλη προς τη ρυμοτομική γραμμή, παρειά του όγκου στρέφεται βορειοδυτικά, με τα υπνοδωμάτια και τους χώρους διημέρευσης να ακολουθούν την πορεία του ήλιου, από την Ανατολή μέχρι τη Δύση. Δύο βεράντες/δώματα στον όροφο, μια παραδομένη στον ήλιο, η νότια-ανατολική, και μια δροσερή, η βορινή-δυτική με φυλλοβόλα δέντρα στο πλάι της, αντιδρούν στον προσανατολισμό.
Κύρια πρόθεση αποτέλεσε η ιδέα ενός σχεδιασμού όπου το όριο μεταξύ του «μέσα» και του «έξω» θα είναι ελαστικό. Οι εσωτερικοί χώροι πλέκονται με τους εξωτερικούς, καθώς, όταν τα γυάλινα πετάσματα υποχωρούν στο επίπεδο του εδάφους, η συγχώνευση με το ύπαιθρο είναι πλήρης. Η επιφάνεια νερού, σε συνέχεια της πισίνας, δημιουργεί μια διάφανη, διαφώτιστη οροφή τοπικά στο υπόγειο, ενώ τα υπερμεγέθη εξωτερικά ανοίγματα αφήνουν τον ήλιο να περάσει παντού μέσα στην κατοικία. Το φυσικό φως κυριαρχεί. Δύο προστατευμένες αυλές, μία στην είσοδο και μία εσωτερική, στα άκρα των διαμπερών χώρων διημέρευσης, οργανώνουν έναν διττό ιδιωτικό αντιπερισπασμό στην κίνηση της Αγίου Δημητρίου και της σχολής Μωραΐτη. Η πισίνα τοποθετείται στη νότια πλευρά, στην πλευρά του ήλιου. Το νερό ανακλά το φως στην οροφή του γωνιακού προβόλου που αιωρείται πάνω από το υπαίθριο καθιστικό, μαγνητίζοντας το βλέμμα.
Η επιδερμίδα του όγκου είναι φτιαγμένη με δύο αδρά υλικά, εμφανές σκυρόδεμα και πέτρα, που αναπτύσσονται γραμμικά για να δαμάσουν τη γεωμετρία και να αγκυρώσουν το κτίσμα στο έδαφος. Τα προεξέχοντα, εξωτερικά κουφώματα από Corten καδράρουν την κοντινή θέα και την περιορισμένη μακρινή, δίνοντας έμφαση στις οπτικές φυγές. Τα κάδρα επιλέγουν ή αποκλείουν, φέρνουν σε επαφή ή προστατεύουν. Οι εξώγλυφες διακοπές της στιβαρής επιδερμίδας, σε συνδυασμό με το σχέδιο διάτρησης που εφαρμόζεται στα συρόμενα πανέλα σκιασμού και την περίφραξη, επίσης από Corten, αντιτίθενται στο «βαρύ/άκαμπτο» κέλυφος. Οι λεπτότεχνες διάτρητες μεταλλικές επιφάνειες θυμίζουν σκηνικό σε κίνηση. Υπάρχει ηθελημένα στο κτίσμα μια παράδοξη συνεκτικότητα διαφορετικών στοιχείων, όπου η συνοχή ναι μεν συνδέει αυτά τα «κομμάτια», όχι όμως στατικά αλλά δυναμικά, σε μια κατάσταση ευαίσθητης ισορροπίας την οποία εξασφαλίζουν η κεντρομόλος και η φυγόκεντρος δύναμη. Μέσα από μια εξαρχής θεατρική χειρονομία, το πάλαι ποτέ ιστορικό κινηματογραφικό στούντιο του Ψυχικού ζωντανεύει εδώ ιδέες μετασχηματισμού της κατοικίας, αφήνοντας όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά.
Όσο σκοτεινιάζει, το τεχνητό φως φιλτράρεται μέσα από τις διατρήσεις και διαχέεται ήπια στην ατμόσφαιρα της βραδιάς. Το γαιώδες πρίσμα της Layers Villa, σε μία συνεχή αντίστιξη, αφουγκράζεται το περιβάλλον του αλλά και αντιτάσσεται σ' αυτό. Εξελίσσεται σε μια αναπάντεχη αφήγηση, στην οποία διασταυρώνονται οι διαφορετικές ιστορίες και χρόνοι του προαστίου.
Συντελεστές Έργου:
ARCHITECTURAL DESIGN: Potiropoulos+Partners
3D VISUALIZATION: Batis Studio
LOCATION: Athens, Greece
DESIGN: 2022
